Opleiding waterschapsarchitect - Meteen waardevol in de praktijk

De waterschappen willen meer onder architectuur gaan werken. Om hen hierbij te helpen, faciliteerden we vanuit het Waterschapshuis afgelopen najaar voor de tweede keer de opleiding tot waterschapsarchitect. Onze bevlogen ICT-architect Floris Zwart vertelt hoe breed architectuur toepasbaar is. Enthousiaste deelnemers Martijn Visser (enterprise-architect bij Wetterskip Fryslân) en Arno Schaake, strategisch adviseur Informatievoorziening en chief information security officer (ciso) bij waterschap Vallei Veluwe) vertellen wat de opleiding hen brengt. 

Vooraf, voor wie architectuur nog nooit met ICT had geassocieerd: ICT-architecten bieden - met schematische visualisaties - inzicht in organisaties en hun processen. Ze kunnen beslissers dan ook goed helpen om inzicht te krijgen in de impact van mogelijke keuzes. Zowel binnen projecten, als binnen de organisatie. Dat helpt bij het halen (strategische) organisatiedoelen. 

Architectuur helpt bij beslissingsvragen

Werken onder architectuur is heel breed. ‘Stel', zegt Floris, ‘je wilt een volledige organisatieverandering doorvoeren. Dan is je organogram met rollen en verantwoordelijkheden onderdeel je architectuur. Of je wilt iets veranderen in het watersysteem. Dan kun je met architectuur schematisch weergeven hoe dat eruit gaat zien, welke wetgeving van toepassing is, welke ICT-toepassingen nodig zijn en welke rolhouders betrokken moeten worden.’  
 

Specifieke digitale vaardigheden  

Omdat de waterschappen vertrouwder willen raken met werken onder architectuur, vroegen zij het Waterschapshuis (hWh) een passende opleiding te ontwikkelen. ‘Een mooie opdracht’, vindt Floris, ‘want de missie van hWh is om de waterschappen te helpen met opgaven rondom digitalisering en digitale transformatie. Het opstellen van architectuur vraagt om specifieke digitale vaardigheden, dus hier vervullen we graag onze rol van expertisecentrum.’ 

Deelnemers vertalen theorie meteen naar de praktijk

De opleiding, ontwikkeld samen met opleider Solventa, is bedoeld voor waterschappers met vakinhoudelijke kennis. Floris: ‘We dompelden deelnemers 13 weken lang één dag per week onder in theoretische kennis. Daarnaast werken ze aan een praktijkopdracht binnen hun eigen waterschap en leren ze hoe ze de meerwaarde van architectuur kunnen uitleggen, bijvoorbeeld door middel van adviesvaardigheden, visualisaties en storytelling.’ 

Martijn Visser: van theorie naar praktijk

Martijn Visser is enterprise-architect bij Wetterskip Fryslân. Hij volgde de opleiding in 2024. Martijn: ‘Sinds twee jaar werk ik aan de inrichting van onze toekomstige organisatie en een daarbij passende informatievoorziening. De architectenopleiding helpt me hier onder andere bij doordat ik veel heb geleerd over Archimate. Dat is de taal waarmee je verbanden tussen processen, rolhouders en andere variabelen heel schematisch kunt weergeven. Omdat je daarbij werkt met allerlei vormen en symbolen, noemen we Archimate ook wel een modelleertaal.’ 
 

Nieuws systeem voor meer datagedreven werken

Voor zijn praktijkopdracht ontwierp Martijn een nieuwe informatiearchitectuur voor het laboratorium informatiesysteem. Martijn: ‘We willen bij het Wetterskip veel meer datagedreven werken. Daarom vervangen we een aantal grote systemen, waaronder het lab-systeem. In dit systeem registreren we allerlei metingen en analyses, bijvoorbeeld rondom de chemische en biologische waterkwaliteit in waterlichamen. Als we nu met data uit het lab-systeem werken, gebeurt dat nog vaak in allerlei Excels, die weer aan andere Excels worden geknoopt. Van die ‘Excelmagie’ willen we af. We willen naar een modern bronsysteem. In mijn opdracht heb ik een centraal platform ontworpen waarop we allerlei bronnen goed met elkaar kunnen combineren. Vanuit dit platform kunnen we straks bovendien data aanleveren naar landelijke voorzieningen, zoals het Gegevensknooppunt Waterschappen (GKW).’ 
 

Arno Schaake: meer begrip leidt tot beter samenwerken

Arno Schaake, strategisch adviseur Informatievoorziening en chief information security officer (ciso) bij waterschap Vallei Veluwe volgde de opleiding om beter met enterprise-architecten te kunnen samenwerken. Arno: ‘Ik vond de opleiding pittig, maar beter begrip van architectuur helpt me om meer dezelfde taal te spreken en collega’s beter te begrijpen. Wat de opleiding hier heel goed in doet, is dat er veel aandacht wordt besteed aan storytelling en visualisaties. Architecten zijn niet gewend om met hun verhaal de boer op te gaan, maar door gebruik te maken van verhalen en afbeeldingen kunnen zij ook aan managers uitleggen wat hun werk inhoudt en wat het oplevert.’  

Ook een verkorte opleiding voor managers  

Naast de reguliere opleiding Architectuur die in 2025 ook weer twee keer wordt aangeboden, ontwikkelt het Waterschapshuis momenteel een verkorte managementvariant van de opleiding. 

Meer weten of meedoen?

Wil je na het lezen van dit artikel meer weten over de opleiding of wil je dit jaar wellicht zelf meedoen? Neem dan even contact op met wilma@hetwaterschapshuis.nl!